UNUTARNJI ŽIVOT MASKE
Ako su ranije predstave teatra “Maska i pokret” potvrdile da je maska POZORIŠNO SREDSTVO, odnosno znak koji se razvija putem radnje, a ne završena, likovna forma, onda “ISPOVIJEST GOSPOĐICE LEOPOLDINE” pokazuje da maska posjeduje i svoj “UNUTARNJI” ŽIVOT. Lik (maska) nije više samo instrument radnje, njen “fizički znak”, nego i kreator vlastite sudbine.
Maska Leopoldine već u likovnom oblikovanju dobiva izraz dominantnog psihičkog stanja. Pošto je taj izraz fiksiran i ne mijenja se kao u slučaju živog glumca, pokret ovdje takođe dobiva novu funkciju. U »Leopoldini« se pokretom nijansira i varira psihološka vrijednost »unutarnjeg života« maske.
Izborom osnovnog »raspoloženja« maske autori sugerišu emotivni odnos gledaoca prema liku i događajima. Drugim riječima, tim postupkom oni gledaocu sugerišu jedno moguće (ili: jedino moguće) osjećanje svijeta.
PRIČA O USAMLJENOSTI
Dramaturgija ove predstave isključuje “Krupne poteze”, nema “velikih” dogadjaja, niti skokova u radnji, U predstavi, koja za osnovu ima običnu priču dato je dovoljno prostora POSTEPENOM RAZVOJU LIKA.
Ispovijest gospođice Leopoldine okrenuta je psihološkom poniranju u dramatične tajne života: usamljenost, okrutni nedostatak ljubavi, samoživost vodi ljudsko biće prema ritualiziranju vlastita života i prema konačnom survavanju u vlastiti ego.
Na šta se u »Leopoldini« čovjek i Ijudski život svode? Cijela stvarnost redukovana je na ponavljanje odlomaka radnje, na monotono mizanscensko kretanje koje kao da cijeli prostor života smanjuje na nekoliko kvadratnih metara. Leopoldina uporno i uzaludno briše mrlju na podu, priprema rođendanski sto, u tome je ometa Nećak (predstavnik nametljivog vanjskog svijeta), ona očekuje nekog željenog gosta, a taj se pojavljuje u njenom obličju (Emilija, njena ‘sestra’) Na kraju, taj gost iščezava (Emilija spakuje Leopoldinu u kofer i odlazi iz scenskog prostora, gdje?, možda u smrt, odakle je vjerovatno i došla).
TRAGIKOMIČNA DVOSTRUKOST PREDSTAVE
Ni maska, ni pokret, ni muzika nemaju u njihovim predstavama semantičku autonomnost, tek prožimanjem njihovih izražajnih mogućnosti ostvaruje se jedna nova, iz stvarnosti nekopirana, ali zato upravo dublja scenska stvarnost.
Otuda i tragikomična dvostrukost predstave, njena »surova radost«, izuzetna sposobnost da okrutne detalje (kao što je ubijanje lutaka) poništi komičnim i komične detalje (kakav je »padanje u nesvijest od umora« prilikom čišćenja mrlje s poda) pokaže u punoj mjeri surovosti koju komika uvijek podrazumijeva (jer se Leopoldina, kad padne u nesvijest od umora ponaša kao kukac, poput Kafkinog Gregora Samse).
Ta groteskna ambivalentnost, istovremena tragičnost i komičnost predstave pokazuje da i na planu arhitektonike, »Ispovijest gospođice Leopoldine« ostvaruje veoma visok stupanj jedinstva i maksimalnu mjeru unutrašnje konzistencije.
ISPOVIJEST GOSPOĐICE LEOPOLDINE
PREDSTAVA S MASKAMA U JEDNOM DIJELU
Scenario, maska, koreografija i izvođenje:
IVA KOSTOVIĆ-MANDIĆ & PETAR MANDIĆ
Lica:
Leopoldine
Emilia, njena sestra
Oskar, njihov nećak
Muzički fragmenti:
Stockhausen, Genesis
Premijera:
KAMERNI TEATAR 55, SARAJEVO
Awards:
XV MUESTRA INTERNACIONAL DE TEATRO DE SITGES, SPAIN
NAGRADA ZA MAJSTORSKU UPOTREBU MASKE
Trajanje: 45 minuta u jednom dijelu (bez pauze)
PRESS ARTICLES
„S kazalištem Maska i pokret teatar je u jednom neistraženom smjeru otišao dalje od dirljive jednostavnosti Petera Schumanna i njegovih »kruha i lutaka«. A u sklapanju jedne nove scenske stvarnosti dvoje mladih kazališnih umjetnika možda su na tragu onog scenskog čuda koje je Craig svojevremeno nazvao »nadmarionetom«.“
– Dalibor Foretić, theatre critic
“Bračni par Iva i Petar Mandić već dvije godine stvaraju predstave u kojima spojem maski i vlastita tijela ostvaruju fantastičnu, nadrealnu, poetsku scensku stvarnost.”
– Dalibor Foretić, theatre critic
“The basic symbol is made up of large masks and classical ballet – perfect, musically fixed movements which make something of the human body which is at the same time ‘above and under man’, because with its mechanical/musical symmetry of the body, it deprives life’s individuality, but at the same time it is the highest level that the body can reach.”
– Dzevad Karahasan, author, philosopher
Mme LEOPOLDINE'S MEMOIRES – PLAYLIST
Predstava Ispovijest gospođice Leopoldine nastala je u periodu od oktobra do decembra 1981. godine i premijerno je izvedena 03.03.82. u Kamernom teatru ‘55 u Sarajevu. Na repertoaru je bila do kraja 1990. godine i u tom periodu je igrana sa velikim uspehom u brojnim teatrima i gostovala na međunarodnim teatarskim festivalima u Jugoslaviji, Holandiji, Španiji, Nemačkoj, Belgiji i Švicarskoj. Gospođica Leopoldina nagrađena je prestižnom pozorišnom nagradom Cau Ferrat za majstorsku upotrebu maske na XV Festivalu Internacional de Teatro de Sitges.
