PAROOL KUNST | HET PAROOL
PER JUSTESEN
EXCITING THEATRE
Performance: Somebody has killed the Play. Company: Theatre Maska i Pokret. The Melkweg, Amsterdam. Until January 30, starting at 10 p.m.
The Maska i Pokret Theatre consists of Iva and Petar Mandic and comes from fairytale-like Sarajevo. The couple travels through Western Europe for months and performs here and there with this and other performance. Soon they will have a series of performances in a number of cities in North Holland. In addition, they are giving dance and mime courses which are continuously organised in venues such as De Melkweg.
I have a weak spot for industrious vagrants like this and fortunately the performance is such that that sympathy is not violated. It is – in their own words – a one-act play with masks and no dialogue. So there are no language problems, but anyone who follows modern dance-movement theatre a bit will know that interpretations can still swim in all directions despite or precisely because of this. In this case it is extra difficult because the dream images used are rooted in the mythology of Bosnia, which is populated by Turkic dervishes, Bulgarian, Serbian and Catholic motifs. With masks as shields, goblin-like figures tumble around the stately, more than man-sized puppets. The entire space is used efficiently. Afterwards you realise with a shock that there are only two performers who have quickly changed masks and costumes.
I don’t believe that the fascination is based on purely romantic exoticism; Nor did I get the irritating feeling that I had to solve a number of riddles over the course of five quarters of an hour. That is because the form has been until the end consistently maintained and not once turns into a lazy theatrical effect. The colourful masks are so large that they cover the shoulders so that people look like cartoon characters with archetypal features. There is the woman, the uniform, the premature born, the dustman and a few more striking types. The three-meter high Dustman in his immaculate white suit wields with the broom like the Mower of the Middle Ages with the scythe. There are elements of the Phoenix myth to point out. The dove that is dead eventually transferred its ability to fly to a naïve-young man.
Each figure has its own dance-movement pattern, which ensures a clear role distinction with the expressive mask. The dance-movements, which often come straight from classical ballet, are carefully measured against the soundtrack that consists of a montage of ancient Greek music and self-made sound effects. This also contributes to the intriguing atmosphere.
PER JUSTESEN
PAROOL KUNST | HET PAROOL
PER JUSTESEN
SPANNEND TEATR
Voorstelling: Iemand heeft mijn lied vermoord. Gezelschap: Teatr Pokret. De Melkweg, Amsterdam. T/m 30 januari, aanvang 22.00 uur.
Het Teatr Pokret bestaat uit Iva en Petar Mandic en is afkomstig uit het sprookjesachtige Sarajevo. Het echtpaar maakt een maandenlange reis door West-Europa en treedt her en der op met deze en andere voorstelling. Binnenkort krijgen ze een serie in een aantal Noordhollandse steden. Daarnaast geven ze cursussen dans en mime zoals die aan de lopende band in gelegenheden els De Melkweg worden georganiseerd.
Ik heb een zwakke plek voor dit soort nijvere zwervers en gelukkig is de voorstelling van dien aard, dat die sympathie geen geweld wordt aangedaan. Het is — in hun eigen woorden — een eenakter met maskers en zonder dialoog. Taalproblemen zijn er dus niet, maar wie het moderne bewegingstheater een beetje volgt, zal weten dat de interpretaties desondanks, of juist daardoor, dikwijls nog alle kanten uit kunnen zwemmen. In dit geval is het extra moeilijk omdat de droombeelden, die gebruikt worden, wortelen in de mythologie van Bosnië, die wordt bevolkt door Turkse derwisjen, Bulgaarse, Servische en katholieke motieven. Met maskers als schilden buitelen koboldachtige figuren rond de statige, meer dan manshoge poppen. De gehele ruimte wordt efficiënt gebruikt. Na afloop realiseer je je met een schok, dat er maar twee spelers zijn, die razendsnel van masker en kostuum hebben gewisseld.
Ik geloof niet dat de fascinatie berust op louter romantische exotiek; ook heb ik niet het irritante gevoel gekregen, dat ik in de loop van vijf kwartier een aantal raadseltjes moest oplossen. Dat komt dan omdat de vorm tot het einde tot consequent is volgehouden en niet eenmaal tot een gemakzuchtig theatraal effect verwordt. De kleurige maskers zijn zo groot dat ze de schouders bedekken, zodat de personen stripfiguren lijken, die archetypische trekjes vertonen. Zo is er de vrouw, het uniform, de vroeggeborene, de straatveger en nog enkele pregnante types. De drie meter hoge straatveger in zijn smetteloos witte pak hanteert de bezem als de Maaier uit de Middeleeuwen de zeis. Er zijn elementen van de Phoenix-mythe aan te wijzen. De duif die dood is, heeft uiteindelijk zijn vliegvermogen op een naïeve jongeman overgedragen.
Elke figuur kent zijn eigen bewegingspatroon dat met het expressieve masker voor een duidelijke rolonderscheiding zorgt. De bewegingen die vaak regelrecht uit het klassieke ballet afkomstig zijn, zijn strak afgemeten aan de geluidsband die bestaat uit een montage van oude Griekse muziek en zelfgemaakte geluidseffecten. Ook dit draagt bij tot de intrigerende sfeer.
PER JUSTESEN
